Ch. Missum te facimus. Ch. Quid vis tibi? Argentum quod habes condonamus te. Ph. Quid vos, malum, ergo me sic ludificamini Nolo, volo: volo, nolo rursum: cape, cedo: Quod dictum, indictumst : quod mode erat ratum, irritumst. Ch. Quo pacto aut unde haec hic rescivit? De. Nescio, Nisi me dixisse nemini certo scio. Ch. Monstri, ita me di ament, simile. Ph. Inieci scrupulum. De. Hem, Hicine ut a nobis hoc tantum argenti auferat, Tam aperte irridens? emori hercle satius est. Animo virili praesentique ut sis para. Vides tuom peccatum esse elatum foras; Neque iam id celare posse te uxorem tuam: Nunc quod ipsa ex aliis auditura sit, Chreme, Id nosmet indicare placabilius est. Tum hunc impuratum poterimus nostro modo Ulcisci. Ph. Attat, nisi mi prospicio, haereo. Hi gladiatorio animo ad me affectant viam. Ch. At vereor ut placari possit. De. Bono animo es: Ego redigam vos in gratiam, hoc fretus, Chreme, Quom e medio excessit unde haec susceptast tibi. Ph. Itane agitis mecum? satis astute aggredimini. Non hercle ex re istius me instigasti, Demipho. Ain tu? ubi quae lubitum fuerit peregre feceris, Neque huius sis veritus feminae primariae, Quin novo modo ei faceres contumeliam, Venias nunc precibus lautum peccatum tuom? Hisce ego illam dictis ita tibi incensam dabo, Ut ne restinguas, lacrumis si extillaveris. De. Malum quod isti di deaeque omnes duint. Tantane affectum quemquam esse hominem audacia! Non hoc publicitus scelus hinc asportarier In solas terras! Ch. In id redactus sum loci, Ut quid agam cum illo nesciam prorsum. De. Ego scio: In ius eamus. Ph. In ius? huc, siquid lubet. De. Adsequere, retine, dum ego huc servos Ph. Vel oculum exlide: est ubi vos ulciscar probe. Enter NAUSISTRATA. Ch. Hem. Na. Na. Qui nominat me? Mi vir? Ph. Ehem, quid nunc obstipuisti? Non mihi respondes? respondeat, Ph. Hicine ut tibi Tibi narret? Ph. Ohe tu, factumst abs te Pro fratre. Na. Mi vir, non mihi narras? Ch. Non opus est dicto. Ph. Tibi quidem: 11 at scito huic opust. In Lemno- Ch. Hem, quid ais? De. Non Fh. Sic factumst. Na. Perii misera. Ph. Suscepit iam unam, dum tu dormis. Ch. Quid Na. Pro di immortales, facinus miserandum et malum. De. Hoc actumst. Na. An quicquam hodiest factum indignius?. Demipho, te appello; nam cum hoc ipso distaedet loqui: Haecine erant itiones crebrae et mansiones diutinae Lemni? haecine erat ea quae nostros minuit fructus vilitas? De. Ego, Nausistrata, esse in hac re culpam 120 meritum non nego: Sed ea quin sit ignoscenda. Ph. Verba fiunt mortuo. De. Nam neque neglegentia tua neque odio id fecit tuo. Ea mortem obiit, e medio abiit: qui fuit in re hac scrupulus. Quamobrem te oro, ut alia facta tua sunt, aequo animo hoc feras. Na. Quid ego aequo animo? cupio misera in hac re iam defungier. Sed qui id sperem? aetate porro minus peccaturum putem? lam tum erat senex, senectus si verecundos facit. . . . Quid mi hic affers, quamobrem expectem aut sperem porro non fore? Ph. Exequias Chremeti quibus est commodum ire, hem tempus est. 30 Sic dabo: age nunc, Phormionem qui volet lacessito: Faxo tali eum mactatum atque hic est infortunio. Redeat sane in gratiam: iam supplici satis est mihi. Habet haec ei quod, dum vivat, usque ad aurem ogganniat. Na. At meo merito, credo: quid ego nunc commemorem, Demipho, Tecum. Na. Merito hoc meo videtur factum? Verum quando iam accusando fieri infectum Ignosce: orat; confitetur; purgat: quid vis amplius? Ph. Enimvero prius quam haec dat veniam, mihi prospiciam et Phaedriae. 140 Heus, Nausistrata, prius quam huic respondes temere, audi. Na. Quid est? Ph. Ego minas triginta ab illo per fallaciam abstuli: Eas dedi tuo gnato: is pro sua amica lenoni dedit. Ch. Hem, quid ais? Na. Adeon indignum hoc tibi videtur, filius Homo adulescens si habet unam amicam, tu uxores duas? Nil pudere? quo ore illum obiurgabis? responde mihi. De. Faciet ut voles. Na. Immo ut meam iam scias sententiam, Neque ego ignosco neque promitto quicquam, neque respondeo Priusquam gnatum videro: eius iudicio permitto omnia. Quod is iubebit faciam. De. Mulier sapiens es, Nausistrata. Na. Satin tibist? Ch. Mihin? immo vero 150 pulchre discedo et probe Et praeter spem. Va. Tu tuom dic nomen Vostrae familiae hercle amicus et tuo summus Na. Phormio, at ego ecastor posthac tibi Faciamque et dicam. Ph. Benigne dicis. Ph. Vin primum hodie facere quod ego Et quod tuo viro oculi doleant? Na. Cupio. Na. Pol vero voco. De. Eamus intro hinc. Iudex noster? Ph. Iam hic faxo aderit. 1Ο ECLOGUE X. VIRGIL (70-19 B.C.) GALLUS AND LYCORIS EXTREMUM hunc, Arethusa, mihi concede laborem: Pauca meo Gallo, sed quae legat ipsa Lycoris, Carmina sunt dicenda: neget quis carmina Gallo? Sic tibi, cum fluctus subterlabere Sicanos, Naides, indigno cum Gallus amore peribat? Ulla moram fecere, neque Aonie Aganippe. Pinifer illum etiam sola sub rupe iacentem 'Galle, quid insanis?' inquit; 'tua cura Lycoris Perque nives alium perque horrida castra secuta est.' Venit et agresti capitis Silvanus honore, Florentis ferulas et grandia lilia quassans. Pan deus Arcadiae venit, quem vidimus ipsi Sanguineis ebuli bacis minioque rubentem. 'Ecquis erit modus ?' inquit; 'Amor non talia curat; Nec lacrimis crudelis Amor, nec gramina rivis, 20 30 40 50 Nec cytiso saturantur apes, nec fronde capellae.' Tristis at ille: Tamen cantabitis, Arcades,' inquit, 'Montibus haec vestris: soli cantare periti Arcades. O mihi tum quam molliter ossa quiescant, Vestra meos olim si fistula dicat amores! Et nigrae violae sunt et vaccinia nigra- Alpinas, -a, dura !-nives et frigora Rheni Arboribus; crescent illae, crescetis, amores. Aut deus ille malis hominum mitescere discat! Iam neque Hamadryades rursus nec carmina nobis Ipsa placent; ipsae rursus concedite silvae. Haec sat erit, divae, vestrum cecinisse TRANSFORMATION OF SHIPS INTO NYMPHS AENEID. IX. (80-121). TEMPORE quo primum Phrygia formabat in Ida Aeneas classem, et pelagi petere alta parabat, Ipsa deum fertur genetrix Berecyntia magnum Vocibus his affata Iovem: 'Da, nate, petenti, Quod tua cara parens domito te poscit Olympo. Pinea silva mihi, multos dilecta per annos; Lucus in arce fuit summa, quo sacra ferebant, Nigranti picea trabibusque obscurus acernis: Has ego Dardanio iuveni, cum classis egeret, Laeta dedi; nunc sollicitam timor anxius angit. Solve metus, atque hoc precibus sine posse parentem, Neu cursu quassatae ullo neu turbine venti Mortaline manu factae immortale carinae Mortalem eripiam formam, magnique iubebo Ergo aderat promissa dies, et tempora Debita complerant : cum Turni iniuria Matrem 'Ne trepidate meas, Teucri, defendere navis, Neve armate manus; maria ante exurere Turno Quam sacras dabitur pinus. Vos ite solutae, Ite deae pelagi; genetrix iubet.' Et sua 3 4C THE DEATH OF EURYALUS AND NISUS AENEID. IX. (381-449). SILVA fuit late dumis atque ilice nigra sentes; Rara per occultos lucebat semita callis. Euryalum tenebrae ramorum onerosaque praeda Impediunt, fallitque timor regione viarum. Nisus abit; iamque imprudens evaserat hostis Atque locos, qui post Albae de nomine dicti Albani, tum rex stabula alta Latinus habebat; Ut stetit, et frustra absentem respexit amicum. o Euryale infelix, qua te regione reliqui? Quave sequar, rursus perplexum iter omne Fallacis silvae?' Simul et vestigia retro Pervenit, ac videt Euryalum; quem iam manus Frande loci et noctis, subito turbante tumultu, Eripere? an sese medios moriturus in ensis Ocius adducto torquens hastile lacerto, Dona tulit, si qua ipse meis venatibus auxi, Dixerat, et toto conixus corpore ferrum Conicit. Hasta volans noctis diverberat umbras, Et venit aversi in tergum Sulmonis, ibique Frangitur, ac fisso transit praecordia ligno. Volvitur ille vomens calidum de pectore flumen Stridens, traiectoque haesit tepefacta cerebro. O Rutuli! mea fraus omnis; nihil iste nec ausus, Nec potuit; caelum hoc et conscia sidera testor;' Purpureus veluti cum flos succisus aratro Proturbant. Instat non setius, ac rotat ensem Fulmineum, donec Rutuli clamantis in ore Condidit adverso, et moriens animam abstulit hosti. Tum super exanimum sese proiecit amicum Confossus, placidaque ibi demum morte quievit. Fortunati ambo! si quid mea carmina possunt, Nulla dies umquam memori vos eximet aevo, Dum domus Aeneae Capitoli immobile saxum Accolet, imperiumque pater Romanus habebit. 40 50 60 20 Concurrunt trepidae comites, dominamque ruentem Suscipiunt. Fugit ante omnis exterritus Arruns, Laetitia mixtoque metu, nec iam amplius hastae Credere, nec telis occurrere virginis audet. Ac velut ille, prius quam tela inimica sequantur, Continuo in montis sese avius abdidit altos Occiso pastore lupus magnove iuvenco, Conscius audacis facti, caudamque remulcens Subiecit pavitantem utero, silvasque petivit: Haud secus ex oculis se turbidus abstulit Arruns, Contentusque fuga mediis se immiscuit armis. Illa manu moriens telum trahit; ossa sed inter Ferreus ad costas alto stat vulnere mucro. Labitur exsanguis; labuntur frigida leto See also DRANCES AND TURNUS AENEID. XI. (343-444). Lumina; purpureus quondam color ora reliquit. Tum sic expirans Accam, ex aequalibus unam, Alloquitur; fida ante alias quae sola Camillae, Quicum partiri curas; atque haec ita fatur: Hactenus, Acca soror, potui; nunc vulnus acerbum Conficit, et tenebris nigrescunt omnia circum. Ad terram non sponte fluens. Tum frigida toto 'Rem nulli obscuram, nostrae nec vocis egentem'- -'Morte luat, sive est virtus et gloria, tollat' (with omissions). GLORIES of Rome AENEID. VIII. (626-728).—' Illic res Italas Romanorumque triumphos' -‘Indomitique Dahae, et pontem indignatus Araxes' (vv. 639-645, 655-668 may be omitted). THE DEATH OF DIDO AENEID. IV. (630-671).—'Haec ait, et partis animum versabat in omnis' - Culmina perque hominum volvantur perque deorum.' THE GREATNESS OF ROME AENEID. VI. (724-853).—' Principio caelum ac terras camposque liquentis' Parcere subiectis, et debellare superbos.' (Or begin at v. 756 - Nunc age, Dardaniam prolem quae deinde sequatur': vv. 808-847 may be omitted.) THE GOLDEN AGE BUCOLICS. ECL. iv.—‘Sicelides Musae, paullo maiora canamus THE PRAISES OF A COUNTRY LIFE -'Nec GEORGICS. II. (458-542, omitting vv. 503-531).-'O fortunatos nimium, ORPHEUS AND EURYDICE GEORGICS. IV. (453-527).—' Non te nullius exercent numinis irae' |